اختلال ملال پیش از قاعدگی

اختلال ملال پیش از قاعدگی Premenstrual Dysphoric Disorder شامل بروز تغییرات سریع خلقی، تحریک پذیری، ملال و علایم اضطرابی است که مکررا در حین مرحله پیش از قاعدگی هر دوره دیده می شود و در حول و حوش شروع خونریزی یا بلافاصله پس از آن شروع به فروکش می نماید. این علایم گاهی با علایم جسمی و رفتاری همراه است.

این سندرم باید در اکثر دوره های ماهانه سال گذشته رخ داده باشد و بر کارکرد اجتماعی یا شغلی فرد تأثیر منفی بگذارد. میزان تظاهر و شدت علایم همراه، بستگی زیادی به زمینه فرهنگی و اجتماعی شخصیت زن مبتلا، دیدگاه های خانوادگی و عوامل اختصاصی تر مانند عقاید مذهبی، پذیرش اجتماعی و مسائل مربوط به نقش زنانه بیمار دارد.

به طور معمول حداکثر شدت علایم در نزدیکی شروع خونریزی ماهانه دیده می شود گرچه تداوم علایم در روزهای نخست خونریزی نیز دیده می شود. باید در هر ماه پس از شروع دوره ماهانه و در مرحله فولیکولار چند روز بدون علامت وجود داشته باشد. با آن که علایم اصلی اختلال شامل علایم خلقی و اضطرابی است ولی معمولا علایم جسمی و رفتاری هم شایع هستند.

با این وجود باید توجه داشت که در غیاب علایم خلقی و اضطرابی بروز علایم جسمی و رفتاری برای تشخیص گذاری این اختلال کافی نیستند. شدت علایم (ولی مدت خیر) با علایم سایراختلالات روانی مانند افسردگی اساسی یا اختلال اضطراب فراگیر قابل مقایسه است. برای تأیید و قطعی شدن تشخیص موقتی باید برای حداقل دو دوره ماهانه آتی علایم را هر روز مورد ارزیابی قرار داد.

ملاک های تشخیصی

برای تشخیص اختلال ملال پیش از قاعدگی بایستی ۷ ملاک زیر در نظر گرفته شود:

A: در اکثر دوره های قاعدگی، بایدحداقل ۵ علامت در در هفته آخر قبل از شروع خونریزی وجود داشته باشد، بهبودی پس از چند روز از شروع خونریزی آغاز شود و در عرض هفته بعد خونریزی قطع یا خیلی خفیف می شود.

B: یک (یا چند) مورد از علایم زیر باید وجود داشته باشد:

۱- تغییرات خلقی چشمگیر (مثلا نوسانات خلقی، احساس غم یا گریه ناگهانی یا افزایش حساسیت به طرد شدن)

۲- تحریک پذیری یا عصبانیت شدید یا افزایش درگیری های بین فردی

۳- خلق افسرده برجسته، احساس ناامیدی یا افکار خودسرزنشی

۴- اضطراب، تنش چشمگیر و یا احساس برافروختگی و بی تابی

C: یک (یا چند) مورد از علایم زیر باید وجود داشته باشند که در مجموع وقتی با علایم موجود از ملاک B جمع می شوند از پنج مورد بیشتر شود.

۱- کاهش علایق در اکثر فعالیت ها (مثلا شغل، مدرسه، دوستان، سرگرمی و تفریحات).

۲- احساس ذهنی اشکال در تمرکز.

۳- ضعف و خسته شدن سریع، یا فقدان انرژی چشمگیر.

۴- تفییر بارز اشتها، پرخوری یا میل به غذاهای خاص.

۵- پرخوابی یا بی خوابی.

۶- احساس خارج از کنترل بودن یا ازپادرآمدن.

۷- علایم جسمی مانند حساسیت یا ورم پستان ها، درد مفاصل و عضلات، احساس ورم یا افزایس وزن.

توجه: علایم ملاک های A-C باید در اکثر دوره های قاعدگی سال گذشته وجود داشته باشند.

D: علایم موجود از نظر بالینی موجب ناراحتی یا تداخل قابل توجهی در فعالیت های شغلی، تحصیلی، اجتماعی یا روابط فرد با دیگران (مانند اجتناب از فعالیت های اجتماعی، کاهش کارکرد و بازدهی شعلی، مدرسه یا خانه) گردند.

E: اختلال موجود فقط تشدید علایم یک اختلال دیگر مانند اختلال افسردگی اساسی، اختلال پانیک (وحشتزدگی)، اختلال افسردگی مداوم (افسرده خویی) یا یک اختلال شخصیت نیست (گرچه احتمال بروز هم زمان اختلال فوق با هر یک از اختلال های ذکر شده وجود دارد).

F: باید ملاک A توسط اندازه گیری روزانه در حداقل دو دوره قاعدگی واجد علایم آتی گردد (توجه: می توان قبل از قطعی شدن ملاک F از تشخیص موقتی استفاده نمود).

G: علایم موجود ناشی از اثرات فیزیولوژیک یک ماده (مانند ماده سوء مصرفی، یک دارو، سایر درمان ها) یا یک بیماری طبی دیگر (مانند پرکاری تیروئید) نیست.

تشخیص افتراقی

سندرم پیش از قاعدگی، درد حین قاعدگی (دیس منوره)، اختلال دوقطبی، اختلال افسردگی اساسی، اختلال افسردگی مداوم (افسرده خویی)، استفاده از درمان های هورمونی.

منبع: راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی ویرایش پنجم DSM-5، انجمن روان پزشکی آمریکا ۲۰۱۳، ترجمه دکتر فرزین رضاعی و دیگران، انتشارات ارجمند

 

   این مطلب را به اشتراک بگذارید