اختلال روان پریشی گذرا

اختلال روان پریشی گذرا Brief Psychotic Disorder نوعی آشفتگی است که با حضور حداقل یکی از علایم مثبت هذیان، توهم، گفتار نابسامان (مانند از خط خارج شدن و بی ربط گویی مکرر) یا ناهنجاری بارز رفتارهای روانی حرکتی شامل کاتاتونیا به صورت ناگهانی شروع می شود.

شروع ناگهانی طبق تعریف عبارت است از تغییر سریع حالت غیرروان پریشانه به یک حالت آشکار روان پریشانه در عرض دو هفته (معمولا بدون علایم مقدماتی). هر دوره بیماری حداقل یک روز ولی کمتر از یک ماه طول می کشد . فرد نهایتا به صورت کامل به سطح کارکردی قبل از بیماری خود برمی گردد. اختلال مذکور توسط اختلال افسردگی یا دوقطبی با ویژگی های روان پریشانه، اسکیزوافکتیو یا اسکیزوفرنی بهتر توجیه نمی شود و به دلیل اثرات فیزیولوژیک یک ماده (مانند توهم زاها) یا یک بیماری طبی دیگر (مانند خونریزی ساب دورال) نیست.

علاوه بر پنج حوزه علامتی ذکر شده در ملاک های تشخیصی برای تصمیم گیری تشخیص و افتراق بین انواع اختلالات طیف اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی باید به ارزیابی حوزه های شناختی و علایم افسردگی و مانیا نیز توجه کافی مبذول داشت.

ملاک های تشخیصی

برای تشخیص اختلال روان پریشی گذرا بایستی ۳ ملاک زیر در نظر گرفته شود:

A: یک (یا چند) تا از علایم زیر، حداقل یکی از علایم ۱، ۲، یا ۳ باید وجود داشته باشد:

۱- هذیان ها

۲- توهمات

۳- گفتار آشفته (مثلا از خط خارج شدن یا بی ربط گویی)

توجه: در صورتی که این الگوی پاسخدهی از نظر فرهنگی پسندیده باشد جزء علایم محسوب نمی شود.

B: مدت دوره این اختلال حداقل یک روز و حداکثر کمتر از یک ماه است و در نهایت بیمار به صورت کامل به سطح عملکرد قبل از بیماری خود برمی گردد.

C: اختلال موجود را نمی توان به یک اختلال افسردگی اساسی یا دوقطبی با ویژگی های روان پریشانه یا یک اختلال روان پریشانه دیگر مانند اسکیزوفرنی یا کاتاتونیا منسوب نمود و در اثر تأثیر فیزیولوژیک یک ماده (مانند سوء مصرف مواد یا یک دارو) یا یک بیماری طبی دیگر ایجاد نشده است.

تشخیص افتراقی

سایر بیماری های طبی، اختلالات مرتبط با مواد، اختلالات افسردگی و دوقطبی، سایر اختلالات روان پریشی (مانند اسکیزوفرنیفرم، اختلال هذیانی، افسردگی با ویژگی های روان پریشانه، اختلال دوقطبی با ویژگی های روان پریشانه یا سایر اختلالات معین یا نامعین طیف اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی)، تمارض و اختلالات ساختگی، اختلالات شخصیت.

منبع: راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی ویرایش پنجم DSM-5، انجمن روان پزشکی آمریکا ۲۰۱۳، ترجمه دکتر فرزین رضاعی و دیگران، انتشارات ارجمند.

 

   این مطلب را به اشتراک بگذارید