اختلال ارتباط اجتماعی

اختلال ارتباط اجتماعی (عملی) Social (Pragmatice) Communication Disorder شامل آشفتگی در استفاده اجتماعی از زبان و ارتباطات و عملیات ها است که خود را به صورت اِشکال در فهم و رعایت قواعد اجتماعی ارتباط کلامی و غیرکلامی در زمینه های متفاوت زندگی معمولی، تغییر نحوه صحبت کردن با توجه به شرایط موجود و نیازهای شنونده و پیروی قواعد مکالمه و تعریف یک موضوع نشان می دهد. این نقایص سبب محدودیت های عملی در ارتباطات مؤثر، مشارکت اجتماعی، پیشبرد روابط اجتماعی، پیشرفت تحصیلی یا کارکرد شغلی فرد می شود. نقایص فوق توسط کم توانی حوزه های ساختاری زبان یا کاهش توانمندی های شناختی بهتر توجیه نمی شوند.

ملاک های تشخیصی

برای تشخیص اختلال ارتباط (عملی) اجتماعی بایستی ۴ ملاک زیر در نظر گرفته شود:

A: مشکلات مستمر در استفاده اجتماعی از ارتباطات کلامی و غیرکلامی که به تمام صور زیر بروز می کند:

۱- نقص در استفاده از ارتباطات برای اهداف اجتماعی مانند احوالپرسی و تبادل اطلاعات به نحوی که با زمینه اجتماعی موجود همخوانی داشته باشد.

۲- عدم توانایی تغییر ارتباط برای هماهنگی با بستر موجود یا نیازهای فرد شنونده مانند متفاوت بودن صحبت در کلاس یا حیاط مدرسه، متفاوت بودن صحبت با کودک و یا بزرگسال و پرهیز از استفاده بیش از اندازه از زبان رسمی.

۳- اشکال در دنبال کردن قواعد مکالمه و داستان گویی مانند رعایت نوبت مکالمه، تکرار جمله به شکلی دیگر وقتی پیغام به درستی دریافت نشده و آگاهی از نحوه استفاده از علایم کلامی و غیرکلامی برای تعاملات معمول.

۴- اشکال در درک مواردی که مستقیما به آنها اشاره نشده (مانند استنباط) و درک معانی مفاهیم دوپهلو و مبهم (مانند اصطلاحات، شوخی، استعاره، معانی چندگانه یا جناس که برای تفسیر صحیح آن باید به زمینه و بستر موجود توجه کرد).

B: این نقایص سبب محدودیت های عملی در یک یا چند مورد زیر می شود: برقراری ارتباطات مؤثر، مشارکت اجتماعی، پیشرفت تحصیلی یا کارکرد شغلی.

C: علایم از اوایل دوره رشد آغاز می شود (ولی ممکن است تا زمانی که نیازهای مربوط به روابط اجتماعی از حد توان فرد تجاوز نکرده علایم آشکار نگردد).

D: علایم قابل انتساب به یک بیماری طبی یا عصبی دیگر یا توانایی محدود فرد در زمینه جمله سازی و دستور زبان نیست و با اختلالات طیف درخودماندگی، کم توانی ذهنی (اختلال رشدی هوش)، تأخیر کلی رشدی یا بیماری روانی دیگری بهتر توجیه نمی شود.

تشخیص افتراقی

اختلال طیف درخودماندگی (اوتیسم)، اختلال کم توجهی – بیش فعالی، اختلال اضطراب اجتماعی (جمعیت هراسی)، کم توانی ذهنی (اختلال رشدی هوشی) و تأخیر کلی رشدی.

منبع: راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی ویرایش پنجم DSM-5، انجمن روان پزشکی آمریکا ۲۰۱۳، ترجمه دکتر فرزین رضاعی و دیگران، انتشارات ارجمند.

 

   این مطلب را به اشتراک بگذارید