اختلال هماهنگی رشدی

اختلال هماهنگی رشدی Developmental Coordination Disorder با ترکیب بالینی شرح حال (رشد و نمو و طبی)، معاینه بالینی، گزارش مدرسه یا محل کار، و ارزیابی بیمار با کمک آزمون های روان سنجی استاندارد متناسب با فرهنگ فرد امکان پذیر است. علایم ناشی از اختلال مهارت هایی که نیازمند هماهنگی حرکتی است بستگی به سن دارد.

خردسالان با تأخیر به شاخص های اصلی حرکتی رشد می رسند (مانند نشستن، خزیدن، راه رفتن) گرچه بسیاری از آنها در رسیدن به این مهارت ها مشکلی ندارند. معمولا این خردسالان در یادگیری مهارت هایی مانند بالا یا پایین رفتن از پله ها، رکاب زدن، بستن دکمه لباس، تکمیل جورچین و بستن زیپ نیز مشکل دارند. حتی در مواقعی که مهارت های فوق را یاد می گیرند نسبت به همسالان خود، آنها را با ناشی گری، کندی و بی دقتی انجام می دهند.

تظاهرات اختلال در بچه های بزرگ تر و بزرگسالان به صورت بی دقتی و کندی در جنبه های حرکتی کارهایی مانند تکمیل جورچین ها، مدل سازی، بازی های با توپ (به خصوص به صورت گروهی)، دست خط، تایپ کردن، رانندگی یا مهارت های مراقبت از خود بروز می کند. از دیگر عباراتی که برای توصیف این اختلال به کار می روند می توان به کژکنشی Dyspraxia دوران کودکی، اختلال رشدی اختصاصی عملکرد حرکتی و سندرم کودک دست و پا چلفتی اشاره نمود.

ملاک های تشخیصی

برای تشخیص اختلال هماهنگی رشدی ۴ ملاک زیر بایستی در نظر گرفته شود:

A: یادگیری و انجام مهارت های حرکتی هماهنگ به میزان قابل توجهی کمتر از حد انتظار بر اساس سن تقویمی فرد و فرصت های موجود برای یادگیری مهارت و به کارگیری آن است. این مشکلات به صورت دست و پا چلفتی بودن (مانند انداختن یا برخورد با اجسام) و یا کندی و بی دقتی در انجام مهارت های حرکتی (مانند گرفتن اجسام، استفاده از قیچی و قاشق و چنگال، دست خط، دوچرخه سواری، ورزش ها) تظاهر می کند.

B: افت مهارت های حرکتی ملاک A به شکلی مستمر و بارز با فعالیت های روزمره متناسب با سن بیمار تداخل دارد (مانند مراقبت از خود و حفظ سلامتی) و روی کارکرد تحصیلی/مدرسه، کارکرد شغلی و آمادگی برای آن، تفریح و بازی وی تأثیر می گذارد.

C: شروع علایم در اوایل دوران رشد است.

D: نقایص موجود در مهارت های حرکتی توسط کم توانی ذهنی یا مشکلات بینایی بهتر توجیه نمی شود و مربوط به یک بیماری عصبی مؤثر بر حرکت (مانند فلج مغزی، دیستروفی عضلانی، بیماری اضمحلالی) نیست.

تشخیص افتراقی

اختلالات حرکتی ناشی از یک بیماری طبی دیگر، کم توانی ذهنی (اختلال رشدی هوشی)، اختلال کم توجهی – بیش فعالی، اختلال طیف درخودماندگی، سندرم بیش حرکتی مفاصل.

منبع: راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی ویرایش پنجم DSM-5، انجمن روان پزشکی آمریکا ۲۰۱۳، ترجمه دکتر فرزین رضاعی و دیگران، انتشارات ارجمند.

 

   این مطلب را به اشتراک بگذارید